- روغن موتور:
روغن موتور یا روان کننده موتور هر کدام از موادی است که از روغن های پایه با افزودنیهای مختلف ، به ویژه افزودنیهای ضد سایش ، مواد تمیزکننده ،مواد پراکنده کننده و روغنهای چند درجه ای که بهبود دهنده شاخص ویسکوزیته است تشکیل شده می شود. روغن موتور برای روانکاری موتورهای احتراق داخلی استفاده می شود. عملکرد اصلی روغن موتور کاهش اصطکاک و سایش قطعات متحرک و پاکسازی موتور از لجن (یکی از عملکردهای پراکنده کننده) و تمیز کردن و جلا دادن (شوینده ها) است. همچنین اسیدهای ناشی از سوخت و اکسیداسیون روان کننده (مواد شوینده) را خنثی می کند ، آب بندی حلقه های پیستون را بهبود می بخشد و با انتقال حرارت از قطعات متحرک موتور را خنک می کند. روغن یا روان کننده موتور یک لایه جداکننده بین سطوح قطعات متحرک مجاور ایجاد می کند تا تماس مستقیم بین آنها را به حداقل برساند ، حرارت اصطکاکی را کاهش داده و سایش را کاهش می دهد ، بنابراین از موتور محافظت می کند. در هنگام استفاده ، روغن موتور حرارت را از طریق رسانایی هنگام عبور از موتور منتقل می کند. علاوه بر اجزای اساسی فوق الذکر ، تقریباً همه روغن های روان کننده حاوی افزودنی های بازدارنده ی خوردگی و اکسیداسیون هستند. روغن موتور ممکن است فقط از یک پایه روان کننده در مورد روغن غیر شوینده یا یک پایه روان کننده به همراه مواد افزودنی برای بهبود قابلیت شستشوی روغن ، عملکرد فشار شدید و توانایی جلوگیری از خوردگی قطعات موتور تشکیل شده باشد.
روغنهای موتور با استفاده از روغنهای پایه متشکل از هیدروکربنهای نفتی ، پلی آلفاولفینها (PAO) یا مخلوط آنها در نسبتهای مختلف ترکیب می شوند ، گاهی اوقات تا 20 درصد وزنی استرها برای حل شدن بهتر مواد افزودنی استفاده می شوند.
درجه گرانروی:
انجمن مهندسان خودرو (SAE) یک سیستم کد عددی برای درجه بندی روغن های موتور با توجه به ویژگی های ویسکوزیته آنها ایجاد کرده است. اعداد ویسکوزیته اصلی همه تک درجه بودند ، به عنوان مثال. روغن موتور معمولی SAE 30 بود. این به این دلیل است که همه روغن ها هنگام گرم شدن رقیق می شوند، بنابراین برای به دست آوردن ضخامت فیلم مناسب در دمایی که موتور در حال کار کردن است، تولیدکنندگان روغن باید با روغن غلیظ شروع کنند. این بدان معناست که در هوای سرد، راه اندازی موتور دشوار است زیرا روغن بسیار غلیظ است. با این حال ، فناوری افزودنی روغن معرفی شد که اجازه می داد روغن ها با سرعت کمتری رقیق شوند (یعنی شاخص ویسکوزیته بالاتری را حفظ کنند). این اجازه می دهد تا ابتدا یک روغن رقیق انتخاب کنید ، به عنوان مثال ” 30W-15″ SAE ، محصولی که مانند SAE 15 در دماهای سرد (15 w برای زمستان) که مانند SAE 30 در 100 درجه سانتی گراد (212 درجه فارنهایت) عمل می کند.
اما اهداف SAE چه بود؟
اول اینکه محصولات در تمام دنیا دارای ویژگی یکسان یاشند و دوم اینکه ویسکوزیته روغن در دمای استارت و کار پایدار بماند این عدد SAE از صفر شروع شده و تا 60 می تواند محدوده ویسکوزیته داشته باشد که هرچه از صفر به سمت 60 حرکت کنیم روغن غلیظتر می شود. روغنها ز لحاظ SAE به مونوگرید ( تک درجه) و مالتی گرید (چند درجه) تقسیم می شوند. در جدول زیر ما شرایط دمایی مونوگریدها را مشخص کردیم:
SAE 10W : -25 *** 0
SAE 20W : -10 *** 10
SAE 30W : -5 *** 35
SAE 40W : 10 *** 45
درجه سانتی گراد.
روغنهای مالتی گرید به روغن هایی که با 2 عدد نمایش داده می شوند گفته می شود.
SAE 20W-50, SAE 15W-40, SAE 10W-30 به این روغنها اصطلاحا روغن های اتومات گفته می شود. عدد آبی میزان ویسکوزیته روغن موتور در زمان استارت ( دمای کم) موتور خودرو را بیان می کند. به دلیل پایین بودن این عدد روغن رقیق است و سریع به داخل قطعات سرد سرایز می شود. عدد قرمز رنگ نشان دهنده ویسکوزیته روغن در زمان کار (دمای بالا ) موتور خودرو و قطعات آنرا بیان میکند. به دلیل بالا بودن ویسکوزیته روغن غلیظتر است و به همین دلیل با وجود گرمای موتور لایه محافظ روغن به خوبی روی قطعات شکل میگیرد.